Betaalde baan belangrijk voor herstelproces
-
Nieuws
Met de samenleving meedoen, een inkomen ontvangen en talenten benutten. Een betaalde baan is belangrijk voor ieder mens. Via de methode Individuele Plaatsing en Steun (IPS) begeleidt GGZ Rivierduinen cliënten naar betaald werk. En daarvoor werken we uitgebreid samen in de regio.
‘Jarenlang kwamen mensen met psychiatrische problemen maar lastig aan werk. Het stigma op psychische kwetsbaarheid zat in de weg. Ook kon de samenwerking tussen ggz-instellingen, gemeentes, re-integratiebedrijven en andere organisaties beter’, vertelt trajectbegeleider IPS Jeanine Speckman.‘Inmiddels ziet het er gelukkig een stuk rooskleuriger uit voor cliënten. De afgelopen jaren zijn wijkteams opgericht die mensen begeleiden bij wonen, werken, sociale contacten en financiën. Als trajectbegeleider maak ik nu deel uit van zo’n wijkteam. Ook werken betrokken organisaties in de regio uitgebreider samen.’
Begeleiding op de werkvloer
Rivierduinen begeleidt cliënten via twee soorten IPS-trajecten naar werk: een driejarig traject voor mensen met ernstige psychische problemen en een tweejarig traject voor mensen met mildere psychische problemen. Alle cliënten van Rivierduinen kunnen meedoen met het traject: van mensen die graag met hun handen werken tot mensen die academisch geschoold zijn. ‘Ze gaan zo snel mogelijk aan de slag, zodat we ze op de werkvloer kunnen begeleiden’, zegt Jeanine. ‘Samen kijken we wat ze nodig hebben, bijvoorbeeld op het gebied van prikkels, urenopbouw en deadlines tot omgang met collega’s.’
Voor werkende cliënten verandert er veel, ziet Jeanine. ‘Mensen doen weer mee en voelen zich geen cliënt meer. Ook hebben ze geld om bijvoorbeeld eens naar het terras te gaan. Voor de meeste mensen is dit vanzelfsprekend, maar voor onze cliënten maken ze een wereld van verschil.’
Werkgevers vinden
Om IPS tot een succes te kunnen maken, zijn werkgevers nodig. ‘We kunnen putten uit een vast netwerk van bedrijven en maatschappelijke organisaties, waaronder een verpleeghuis, ziekenhuis, school en ICT-bedrijf’, zegt Jeanine. ‘Maar het houdt niet over. Nieuwe werkgevers zijn best lastig te vinden. Ze ervaren een drempel en weten niet dat werknemers met ernstige psychiatrische problemen prima kunnen meedraaien met de juiste medicatie en begeleiding. Het stigma op psychische kwetsbaarheid is hardnekkig. Daarom kijken we voor banen ook altijd in ons eigen netwerk en in dat van cliënten zelf. En helpen we bedrijven zo goed mogelijk op weg. We leggen uit welke regelingen er zijn en wat ze kunnen verwachten.’
Maatwerk via matchingtafels
Jeanine is naast haar werk bij Rivierduinen ook procesregisseur bij het project Hoofdzaak Werk. Kennispartners in de regio proberen binnen dit project samen de drempels op weg naar werk te verlagen. Jeanine bedacht matchingtafels, waarbij ggz-instellingen, gemeente Leiden, reïntegratiebedrijven en het UWV aanschuiven. Samen kijken ze wat ze concreet voor een cliënt kunnen betekenen. ‘We hebben geen geld, maar samen wel een groot netwerk’, legt ze uit. ‘Hierdoor kunnen we meer maatwerk leveren en kijken wat bij iemand past.’
Aan de matchingtafels zitten ook klantmanagers van de afdeling Werk & Inkomen van de gemeente Leiden. Deze afdeling is onder andere verantwoordelijk voor het verstrekken van bijstandsuitkeringen. Ook werkt de afdeling nauw samen met re-integratiebedrijf DZB Leiden om uitkeringsgerechtigden te begeleiden naar (vrijwilligers)werk, een opleiding of hulpverlening.
Wat is er mogelijk
‘In ons werk is steeds meer aandacht voor het welzijn van inwoners’, vertelt Guusje Mulder. Ze is teamcoördinator van de afdeling Werk & Inkomen. ‘Van de mensen die een uitkering ontvangen, hebben relatief veel psychische klachten. In het verleden hoefden mensen met ernstige psychiatrische problemen, zoals schizofrenie, eigenlijk nooit te solliciteren – een verplichting bij de bijstandsuitkering. De gedachte was dat mensen eerst een behandeling moesten afronden voordat ze stappen richting werk konden zetten.’
‘Inmiddels weten we dat je mensen daarmee tekortdoet. Veel mensen willen juist graag werken. Een traject gericht op toekomst en werk kan juíst een positief effect hebben op de mentale gezondheid van mensen. Bij de matchingtafels kijken we samen met de ggz-instellingen en re-integratiebedrijven naar de mogelijkheden van een gewone betaalde baan, een betaalde baan in een aangepaste omgeving (beschut werken) of een baan bij een reguliere werkgevers met extra ondersteuning (garantiebanen).’
Een passende werkplek
Die gezamenlijke blik loont, ziet Guusje. ‘We stimuleren onze klantmanagers om inwoners met een uitkering en psychische kwetsbaarheid aan te dragen voor de matchingtafel. Sommige klantmanagers moeten wel even schakelen naar deze nieuwe aanpak. Maar we zien dat iedereen zich steeds meer bewust wordt van de mogelijkheden voor inwoners met belemmeringen op de arbeidsmarkt. Overigens moeten inwoners het wel goed vinden dat we hun gegevens aan de matchingtafel delen. Willen ze dat niet, dan kunnen we hun situatie ook anoniem bespreken.’
Geen cliënt meer
Na de match aan de matchingtafel breekt er een nieuwe fase aan: de kennismaking tussen werkgever, werkzoekende en trajectbegeleider. Jeanine: ‘Als trajectbegeleider houd ik de vinger aan de pols: Hoe gaat het? Moeten we uren bijstellen? Re-integreren is een heel gevoelig proces. Je moet goed tussen de regels doorlezen om mensen goed te kunnen begeleiden. Als het goed is, neemt de begeleiding af naarmate het traject vordert. Tot slot kijken we wat de cliënt na het traject nodig heeft. Jobcoaching, bijvoorbeeld. Als ik misbaar ben, dan heb ik mijn doel bereikt.’
Aanmelden landelijk F-ACT congres
Wil je meer weten over IPS of de matchingtafels? Op 26 september 2024 organiseren we samen met F-ACT Nederland het congres ‘Diversiteit is een feit, inclusie een keuze’. Trajectbegeleiders van Rivierduinen verzorgen hier een workshop over onder andere IPS. Meld je hier aan.